WCAG: de Web Content Accessibility Guidelines

Starten met de WCAG

Je wil als bedrijf of organisatie voldoen aan de internationale richtlijnen voor toegankelijkheid – de WCAG – maar het is voor jou één groot abracadabra. Wat is de WCAG? Hoe werken deze WCAG richtlijnen, zijn ze verplicht en hoe kun je er op een eenvoudige manier rekening mee houden? Allemaal vragen waar je als verantwoordelijke voor de website of app mee rondloopt.

Je weet dat je aandacht moet besteden aan digitale toegankelijkheid, maar hoe dit er in de praktijk uitziet? Jij zou het niet weten. Tot nu, want Cardan Technobility vertelt je op deze pagina alles wat je moet weten over de WCAG. En met onze drie diensten (onderzoeken, consultancy en trainingen) werk je écht aan een toegankelijke website of app voor iedereen.

Cardan Technobility heeft jarenlange ervaring met de WCAG richtlijnen. Als marktleider digitale toegankelijkheid in Nederland helpen we je om al je vragen over deze internationale richtlijnen te beantwoorden.

Wat is WCAG?

WCAG staat voor Web Content Accessibility Guidelines.

De WCAG richtlijnen zijn opgebouwd uit drie lagen:

4 principes

Dit zijn de kernwaarden waarop de rest betrekking heeft. Webcontent moet waarneembaar, bedienbaar, begrijpelijk en robuust zijn.

13 richtlijnen

Voor een beter overzicht zijn de principes verdeeld in verschillende richtlijnen. Een voorbeeld van zo’n richtlijn is “Maak het voor gebruikers gemakkelijker om content te horen en te zien, waaronder scheiding van voorgrond en achtergrond.”

78 succescriteria

Dit zijn de daadwerkelijke meetbare eisen waaraan toegankelijke content moet voldoen. Een voorbeeld hiervan is het minimale kleurcontrast van tekst op een achtergrond.

WCAG niveau A, AA en AAA

De WCAG guidelines kennen drie niveaus die elkaar aanvullen:

WCAG 2.1 niveau A

Het uiterste minimum waar websites aan moeten voldoen. Er zijn 30 succescriteria op het laagste niveau. Ze zijn vaak eenvoudig toe te passen.

WCAG 2.1 niveau AA

Het gewenste niveau waar websites en apps aan moeten voldoen volgens de Europese en Nederlandse regelgeving. Er zijn 20 succescriteria op niveau AA.

WCAG 2.1 niveau AAA

De 28 succescriteria op niveau AAA zijn niet wettelijk verplicht. Ze kunnen je wel helpen om websites nog beter toegankelijk te maken voor mensen met specifieke beperkingen.

WCAG: hulpmiddel voor toegankelijk ontwerpen en bouwen

Bij de succescriteria horen allerlei technieken. Dit zijn manieren om aan een succescriterium te kunnen voldoen. De omschrijving van de succescriteria en deze technieken helpen ontwikkelaars en ontwerpers om goed toegankelijke websites, apps en content te maken.

De WCAG richtlijnen zijn vooral geschreven voor websites. Inmiddels worden ze ook gebruikt voor het toegankelijk ontwerpen en bouwen van:

• Mobiele applicaties (apps) voor iOS en Android
• PDF-documenten
• E-books
• Video’s
• Andere digitale systemen, zoals de kaartautomaat op een treinstation.

Waarom wil je WCAG-proof zijn?

Niet alle bezoekers van je website zijn “computernerds” die alles snel kunnen vinden of begrijpen. Een groot deel van je bezoekers heeft moeite om jouw website goed te gebruiken. Dit zijn onder andere ouderen, laaggeletterden, maar ook mensen met een functiebeperking. Met behulp van de WCAG maak je je website voor hen goed toegankelijk.

Je wil dus WCAG-proof zijn zodat iedereen je website kan gebruiken en kan converteren. Ben je dat niet? Dan haken deze klanten af en dat kan je omzet kosten. Daarnaast vindt Google een WCAG-geoptimaliseerde website ook belangrijk. De richtlijnen lijken namelijk erg op de richtlijnen van de zoekmachine.

Het is dus interessant om vroegtijdig (nu, dus) te voldoen aan de WCAG richtlijnen. Je wil namelijk het aantal nieuwe klanten vergroten, voldoen aan de wetgeving én beter scoren in de zoekmachine.

Wanneer is je website WCAG-proof?

Klinkt goed, die voordelen, maar wanneer voldoet je website nu aan de WCAG? Een website is WCAG-proof wanneer je voldoet aan 50 succescriteria op niveau A+AA van de Web Content Accessibility Guidelines. Deze 50 webrichtlijnen helpen om je website beter te ontwerpen en te bouwen. Daarnaast zijn je video’s en teksten ook beter te begrijpen.

Wanneer je een website of app bouwt met de WCAG normen in je achterhoofd, weet je zeker dat alle bezoekers deze goed kunnen gebruiken. Ongeacht welke browser, hardware, software of taal de bezoeker heeft. Of dat er hulpmiddelen worden gebruikt zoals voorleessoftware, braille, spraakbediening etc.

Het is niet de bedoeling van de WCAG levels om voor allerlei belemmeringen te zorgen voor bouwers en ontwerpers. Wereldwijd ziet men de toepassing van de richtlijnen als een voordeel voor alle gebruikers. Dit geldt ook voor Google: een toegankelijke website is daardoor ook beter vindbaar.

Is jouw website al WCAG-proof? Doe de scan!

Wil jij checken of je website of app al voldoet aan de WCAG richtlijnen? Dan helpt Cardan Technobility je graag. Vraag een WCAG-scan of een WCAG-audit aan om jouw website en app te laten inspecteren op de Web Content Accessibility Guidelines. Als WCAG expert kijken we graag hoe digitaal toegankelijk je al bent en waar er winst te behalen valt.

Stap 1: steekproef

Voor de volledige inspectie gebruiken we een steekproef van ongeveer 15 tot 20 pagina’s. Soms iets meer, zelden minder. In deze steekproef zitten zoveel mogelijk verschillende soorten content en pagina’s. Bijvoorbeeld een nieuwsartikel met een video, een contactpagina met een formulier en je homepage met veel afbeeldingen. Zo kunnen we tijdens de WCAG-scan veel verschillende problemen tegenkomen.

Stap 2: onderzoeken

Onze WCAG-specialisten onderzoeken de pagina’s uit je steekproef. Hiervoor gebruiken we de WCAG. We kijken naar potentiële toegankelijkheidsproblemen en hiervan ontvang je een rapportage. In dit rapport beschrijft de onderzoeker de gevonden problemen en geeft waar mogelijk tips om de problemen op te lossen.

Stap 3: verbeteren van je website

Met het rapport naast je, ga je aan de slag met je eigen website. De toegankelijkheidsproblemen zijn per succescriterium benoemd. Zo zie je waar de problemen zitten en vaak ook welke bezoekers van je website er door beperkt worden. Sommige problemen kun je zelf oplossen, voor andere problemen schakel je een specialist in. Dat is vaak je webbouwer.

Natuurlijk is het mogelijk om het rapport te bespreken. Onze consultants beantwoorden graag al je vragen.

Stap 4: je website opnieuw laten onderzoeken

Tijdens de WCAG-hertest controleren we of de gevonden problemen uit de eerste inspectie zijn opgelost. We vinden deze controle erg belangrijk. Daarom is de eerste hertest altijd inbegrepen in ons voorstel.

Het mooiste zou zijn als alle toegankelijkheidsproblemen zijn opgelost, maar dat is ook tijdens de hertest niet altijd het geval. Dat is geen probleem, ook dan helpen wij je verder.

Stap 5: je website toegankelijk houden

Het is belangrijk dat je website ook goed toegankelijk blijft. Daarom hebben wij diverse onderzoeken waarmee jij de toegankelijkheid van je website of app borgt. Met een jaarlijkse quickscan van je website krijg je snel een beeld of je nog op de goede weg zit.

WCAG 2, 2.1, 2.2, 3?

De Web Content Accessibility Guidelines hebben heel wat varianten gezien sinds de introductie in 1999. Maar welke WCAG is op dit moment leidend en waarom zijn er zoveel verschillende versies?

De eerste versie dateert dus uit 1999, maar het internet is in de tussentijd heel wat veranderd. De internationale richtlijnen die destijds zijn opgesteld door W3C (World Wide Web Consortium) gaan met de tijd mee. Op dit moment gebruiken we ons de WCAG 2.1 en bereiden we ons voor op WCAG 2.2. Eerst maakten we dus gebruik van de WCAG 2.0.

Nog een aantal belangrijke data op een rij:

• 1999: eerste versie van de WCAG.
• 11 december 2008: WCAG 2.0 gepubliceerd.
• 5 juni 2018: WCAG 2.1 gepubliceerd met 17 nieuwe succescriteria.
• 23 september 2020: alle websites van de Nederlandse overheid moeten voldoen aan de WCAG.
• 23 juni 2021: ook alle apps van de overheid moeten voldoen.

We gebruiken sinds juni 2018 WCAG 2.1 in Nederland. Hier hanteren we nog wel de standaard succescriteria van de versie uit 2008 (de WCAG 2.0), maar voegen we er 17 succescriteria aan toe die met de tijd meegaan. Op dit moment zijn het er 78 (niveau A, AA en AAA). Deze nieuwe toevoeging is vooral bedoeld voor:

• toegankelijkheid op mobiele apparaten
• bezoekers met beperkt zicht
• bezoekers met cognitieve beperkingen of leerachterstanden

Toekomst van de Web Content Accessibility Guidelines

In 2023 verwachten we een nieuwe versie van de Web Content Accessibility Guidelines: de WCAG 2.2. Deze was eerder gepland voor 2020, maar door het corona-virus is dit meerdere keren uitgesteld. In WCAG 2.2 worden zeven nieuwe succescriteria op niveau A en AA toegevoegd (+ 2 op niveau AAA). Deze versie is op dit moment nog in concept. Daarom gebruiken we het nog niet tijdens onze onderzoeken en in onze trainingen. Blijf op de hoogte over WCAG 2.2.

Inmiddels wordt er ook gewerkt aan WCAG 3. Hiervan is het eerste concept al gepubliceerd, maar de uiteindelijke versie verwachten we niet in de komende jaren. WCAG 3 zal zorgen voor een compleet nieuwe set richtlijnen, de 3 niveaus (A, AA en AAA) verdwijnen en er komt een nieuwe ‘berekening’ voor de nieuwe score. Bij de komst van WCAG 3 zal versie 2 uiteindelijk komen te vervallen. Omdat WCAG 3 zich niet alleen richt op “web content” zal ook de afkorting een andere betekenis krijgen: WCAG 3 = W3C Accessibility Guidelines.

WCAG-checker? Kies liever voor onze experts

Op zoek naar een automatische WCAG-checker? Kies liever voor een professionele check van onze experts. Het is namelijk niet mogelijk om de toegankelijkheid van je website of app helemaal automatisch te controleren.

Testsoftware kan ongeveer 5-15% van de 50 succescriteria automatisch meten. De rest moet dus handmatig worden getoetst. Een automatische WCAG-checker die alle problemen op je website controleert of repareert bestaat dus niet. Ook zogenaamde “accessibility overlays“ helpen je niet om je website automatisch volledig toegankelijk te maken. Sommige tools zorgen zelfs voor nieuwe toegankelijkheidsproblemen.

Download dé ultieme WCAG checklist

Met onze Web Content Accessibility Guidelines-checklist doe je zelf een eerste controle van je website of app. Je gaat er snel mee aan de slag en je hebt met onze WCAG checklist een praktisch overzicht van alle succescriteria. Download ‘m daarom nu.

Word ook WCAG-proof

Voor veel websites is de WCAG al verplicht en met de komst van de Europese Toegankelijkheidsakte in 2025 zullen nog meer websites en webshops rekening moeten houden met de Web Content Accessibility Guidelines. Tijd om er mee aan de slag te gaan. Laat WCAG expert Cardan Technobility je helpen.

Veelgestelde vragen